François-Auguste Gevaert: Quentin Durward (1858)

Libretto: Eugène Cormon & Michel Carré after Walter Scott
Wereldpremière: 25 maart, 1858, Opéra-Comique, Paris

Wereldpremière cast: Joseph-Antoine-Charles Couderc (Louis XIV – tenor), Pierre-Victor Jourdan (Quentin Durward - tenor), Jean-Baptiste Fauré (De Crêvecoeur - bariton), Barielle (Lesley – 1e bas), Beckers (Tristan - 2 e bas), Victor Prilleux (Pavillon – altus ‘Laruette’), Edmond Cabel (Le Maugrabin – tenor comique), Sophie Boulard (Isabelle), Antoinette-Jeanne Revilly (Le Comtesse Hamelin – Dugazon), Zoé Bélia (Rispah – 1e Dugazon)
Revivals: 1858 (Gent), 1859 (Antwerpen), 1865 (Stockholm), 1888 (Weimar), 1890 (Genève), 1891 (The Hague); Laatste opvoering: 1930 (Brussel)

•
Opnamen:

 

401Concerts Nr. 2 (Audio) Download: € 7.99

401Concerts Nr. 2 (Video) Download: € 7.99

 

1903 Nr. 15, Act III aria 'Qu’ils sont heureux' (Crêvecoeur)
Jean Delvoye (baritone)(Gramophone G.C.-2-32790 – 1700/ CD Opera.be Yves Becko collection)
•
2015, 26 november, Pauline Lebbe (Isabelle), Joris Grouwels (baritone), Joshi Hermans (piano), Royal Opera Ghent, Lully Hall.
Nr. 7, Air 'Le ciel lui-même' (Isabelle)(online 401DutchOperas) 
Nr. 10, Romance 'Elle était là … je l'ai revue' (Crêvecoeur)(unpublished)  
Nr. 11, Duet 'Mon père était jadis le compagnon' (Isabelle & Crêvecoeur)(unpublished)

•
2016, 27 januari, Pauline Lebbe (Isabelle), Joris Grouwels (baritone), Jean d'Anvers (piano), Museum Vleeshuis, Antwerpen.
Nr. 7, Air 'Le ciel lui-même' (Isabelle)(Audio/video 401Concerts Nr. 2)
Nr. 11, Duet 'Mon père était jadis le compagnon' (Isabelle & Crêvecoeur)(Audio/video 401Concerts Nr. 2)

Text: René Seghers
Synopsis: RS/Annelies Focquaert (Studiecentrum voor Vlaamse Muziek)

•
Korte Inhoud

De schone gravin Isabelle de Croye ontvlucht het hof van de Graaf van Bourgogne, waar ze tegen haar wil was vastgehouden. Ze zoekt haar toevlucht bij de Franse koning Louis XI. Onderweg wordt ze geholpen door de fiere Schotse soldaat Quentin Durward; de twee worden verliefd. ‘Le ciel lui-même’ wordt gezongen door Isabelle, op het moment dat ze zich in veiligheid en vrijheid waant in het kasteel van de onbetrouwbare koning. Dan komt de Bourgondische graaf de Crêvecoeur, een verre verwant van de gravin, op audiëntie bij de koning om Isabelle terug te halen. Als de Crêvecoeur haar na zo lange tijd weerziet, zingt hij de romance ‘Elle était là’. In het duet ‘Mon père était jadis le compagnon’ vraagt Isabelle hem om bescherming, uit naam van de vroegere vriendschap van hun vaders; hij vraagt haar om haar liefde. Na allerlei intriges loopt het toch nog goed af voor Quentin en Isabelle, waarop Crêvecoeur zijn liefdesverdriet van zich afzingt in de aria 'Qu’ils sont heureux'.

Download fragmenten uit Quentin Durward

Voor ons downloadprogramma met Vlaamse Opera Aria's & Duetten 401Concerts Nr. 2 gebruikten wij de Antwerpse opname van 27 januari 2016 uit Museum Vleeshuis, door onszelf gemaakt in coproductie met de solisten. Daarin zitten uit Gevaerts Quentin Durward (1858) de aria ‘Enfin le Roi... Le ciel lui-même’ (Aria Isabelle) en het duet ‘Il va venir... Mon père était jadis’ (Duet Isabelle, Crèvecoeur), vertolkt door sopraan Pauline Lebbe en bariton Joris Grouwels. Verder fragmenten uit Jan Blockx' operas De herbergprinses en het centrale duet uit de tweede akte van De bruid der zee, alsmede aria's en duetten uit opera's van Armand Limnander van Nieuwenhove, Emiel Wambach en August De Boeck. Fragmenten hieruit zijn te zien in bovenstaande video trailer. Het complete concert is downloadbaar via 401Concerts Nr. 2. 

Bespreking

François Auguste Gevaerts Quentin Durward beleefde zijn gelukkige première aan de Opéra-Comique te Parijs op 25 maart, 1858, waarbij het tot 100 voorstellingen kwam. Het werk verspreidde zich naar België, Zweden, Duitsland, Zwitserland en Nederland. Het werd in België een laatste keer opgevoerd in 1930, te Brussel. De opera geldt als Gevaerts beste opera. Voor het op Walter Scott gebaseerde verhaal in zijn romantische setting had Gevaert een superieur librettistenteam tot zijn beschikking met Eugène Cormon & Michel Carré. De eerste was een ervaren kracht, de tweede begon zijn illustere loopbaan als librettist met Gevaerts hit-opera. In de jaren vijftig van de 19e eeuw was Gevaert als componist van opéra comiques bovendien gewaagd aan de concurrentie.

Net als Van Nieuwenhove's muziek is ook die van Gevaert wellicht niet 'baanbrekend', maar zijn melodieën zijn elegant, waarvan de cantilene in Isabelle's 'Le ciel lui-même' en Crêvecoeurs romance 'Elle était là … je l'ai revue' getuigen. Het is commerciële muziek, geschreven om te behagen en dat doet ze ook in onze opnamen. De sopraan in deze moderne hercreatie is Pauline Lebbe (Isabelle), de bariton Joris Grouwels (Crêvecoeur). Samen met hun centrale duet en een 78-toerenplaat uit 1903 van 'Qu’ils sont heureux' uit de derde akte (Gramophone G.C.-2-32790 – 1700) met bariton Jean Delvoye, geven deze opnamen een fascinerend kijkje in de grotendeels vergeten operafabriek die de Opéra-Comique in die dagen was. Voor België en Vlaanderen in het bijzonder zijn deze unieke opnamen wellicht nog belangrijker. Gevaert is in naam recent weer voorzichtig boven komen drijven, maar van zijn muziek was lang vrijwel niets anders bekend dan de 'Congo Hymne' en genoemde 78-toerenplaat. Sinds 2008 bestaat er een zeldzame cd met kerstliederen en zijn kerstmis (1907), en tot slot is er nog de 401DutchOperas opname uit maart 2015 van Le Capitaine Henriot, uitgevoerd door studenten van het Koninklijk Conservatorium Brussel.