Componist v/d maand
401NederlandseOperas Handboek I
Het eerste deel van het Nederlandse Opera's handboek omvat de periode van Sweelinck tot en met de Franse tijd (1595-1814) . Het boek verschijnt in 2023 bij het Dato Fonds van uitgeverij Lecturis, in samenwerking met Stichting Nederlands Muziek Instituut. Aan bod komen operacomponisten als Vondel/Padbrué, Constantijn Huygens en de Amsterdamse Liedschoolcomponisten 1687-1715: Hacquart/Buysero, David Petersen, Hendrik Anders en Schenck. In de eerste helft van de 18e eeuw ook Van Blankenburg, De Fesch en Zingoni. Uit de periode van stadhouder Willem V: Jacob Jan van Wassenaer Obdam, Josina van Boetzelaer, Gottfried van Swieten, Belle van Zuylen, Colizzi, Meissner, Just, de gebroeders Mulligen en de Haagse Mozart. In de Franse Tijd: Bartholomeus Ruloffs, Jean des Communes en Ludwig van Beethoven, van wie het verhaal wordt onderzocht dat hij in Zutphen zou zijn geboren. Per componist wordt een biografische schets gegeven, gevolgd door de korte inhoud van de opera's van zijn of haar hand waarvan muziek bewaard is gebleven. Dit wordt afgesloten door een nabespreking van het werk en een discografie. Op de CDs in en rondom het boek staan hoogtepunten uit vrijwel alle besproken werken.
Opera v/d maand
BEETHOVEN/NIEUWENHUIZEN: VESTAS FEUER
In juni 2022 gaf 401 Nederlandse Operas op het Beethoven Festival Zutphen een try-out van Beethovens eerste opera, Vestas Feuer, gecomponeerd op tekst van Emanuel Schikaneder, librettist van Die Zauberflöte! Het is een spannend avonturenverhaal vol wonderbaarlijke ontsnappingen en met schitterende muziek. Daaronder onbekende Beethoven opera aria's die Cees Nieuwenhuizen voor ons reconstrueerde uit de schetsen voor scene 2 tot en met 8. De try-out in kleine bezetting van Vestas Feuer vond plaats in Theater De Hanzehof Zutphen, met Barbara Schilstra (Volivia), Renate Arends (Sericia), Marcel Reijans (Sartagones), Timothy Veryser (Malo), Nanco de Vries (Porus) & Apollo Ensemble. Momenteel onderzoeken wij de mogelijkheden het werk scènisch en in volle bezetting in wereldpremière te laten gaan.
Gerard von Brucken Fock: Jozal
Gerard von Brucken Fock: Jozal
Op 18 december 2016 brengt 401Concerts 4 in de OBA Concertaal Den Haag de reprise van de tenor-monoloog uit Gerard von Brucken Fock's Jozal (1911), gevolgd door het slot van het duet tussen Jozal en Asdé waarvan 401Concerts 3 het begin bracht. Het werd Von Brucken Fock pijnlijkerwijze enkele maten voor het einde van de orkestratie van de partituur duidelijk dat zijn opus magnum te extreem, bizar en revolutionair was om tot opvoering te komen. Het was een van de vele teleurstellingen uit Von Brucken Focks leven dat bol stond van overspannen artistieke en religieuze idealen. Neem Jozal: hij dacht hiermee de wereld te gaan veranderen zoals het Wagner voor ogen stond met Parsifal, maar dan ècht! Ook muzikaal toonde Von Brucken Fock, vooral bekend als een Chopin/Liszt adept, zich hier van zijn revolutionairste kant! Zijn romantische klankwereld botst hier regelmatig frontaal op vrije tonaliteit en bizarre klankclusters waarvoor nog geen stilistische aanduding bestaat. Jozal is groots en meeslepend, muzikaal overweldigend en compleet uniek! Jozals monoloog en het begin van het grote anti-liefdesduet duet tussen Jozal en Asdé is downloadbaar in de 401Concerts 3 creatie van Denzil Delaere en Jolien De Gendt. Tijdens 401Concerts 4 in Den Haag zullen tenor Hendrik Vonk en sopraan Barbara Schilstra het slot van dit fenomenale duet vertolken. Beschikbaar als download vanaf 20 december 2016.
401Concerts 2 Vlaamse opera highlights
Sopraan Pauline Lebbe, bariton Joris Grouwels gaven in januari 2016 een uniek concert in Antwerpen met opera aria's en duetten uit werken van Armand Limnander Van Nieuwenhove, François-Auguste Gevaert, Emiel Wambach, Jan Blockx en August de Boeck. Dit bijzondere concert werd door ons vastgelegd en is downloadbaar als 401Concerts 2.Jan van Gilse: Helga von Stavern
Jan van Gilse: Helga von Stavern
Jan van Gilse zou pas 35 jaar na zijn tragische dood in 1944 erkenning krijgen als ‘s lands grootste operacomponist met Thijl (1940). Zijn eerste opera Helga von Stavern kreeg hij echter niet uitgevoerd vanwege het bizarre Marxistisch-politieke libretto. De muziek bleek echter fenomenaal toen wij tijdens 401Concerts 3 de wereldpremière brachten van Helga's act III monoloog 'Ist es dann wahr', waarin Brünnhilde en Elektra als het ware samensmelten. Op 18 December 2016 zullen we tijdens 401Concerts 4 in de OBA Concertzaal Den Haag naast de reprise van deze indrukwekkende monoloog ook het betoverend mooie slotduet tussen Helga en Haron uitvoeren met bas-bariton Andreas Goetze en sopraan Barbara Schilstra. Helga's monoloog uit het eerdere concert is dowloadbaar in de vertolking van Jolien De Gendt via 401Concerts 3 download. De creaties van Schilstra en Goetze zullen vanaf 20 december hier beschikbaar komen.
Vlaams Opera Symposium
In december 2015 vond een bijzonder symposium over verleden en toekomst van de Vlaamse opera plaats. Focus lag op het begin rond 1840 en het fin de siècle van Jan Blockx, Emiel Wambach en Paul Gilson. Sprekers waren Adelheid Ceulemans, Jan Dewilde en Johanna Ferket. Een panel discussiëerde over de zin of onzin van het nastreven van nieuwe opvoeringen van de werken van dergelijke werken. Het werd een heet middagje in Gent!
Ignace Lilien • Beatrijs
De Pools-Neder-landse componist Ignace Lilien (1867-1943) boekte met Beatrijs (1928) een van de grootste internationale successen uit de Nederlandse opera geschiedenis. Wij voeren daarvan enkele indrukwekkende fragmenten uit op het eerste 401Concerts Nr. 1 van 26 April 2015, te Hoog-Keppel, daaronder het geëxalteerde centrale duet Beatrijs–GratiaanG.F. de Pauw: Bellida (1897)
De Nederlandse componist Gustaaf Francies de Pauw (1867-1943) schreef precies één opera en wel in 1897: Bellida. Met de 2003/2004 revival daarvan als opera van de maand, is De Pauw componist van de Maand februari. Bellida is ook vertegenwoordigd op het eerste 401DutchOperas live concert van 26 april 2015, te Hoog-Keppel.François-Auguste Gevaert
François-Auguste Gevaert
Nadat hij lang vooral als conservatoriumdirecteur en theoreticus werd herinnerd is de Vlaamse componist François-Auguste Gevaert bezig aan een langzame opmars. In 2015 werd op het Brussels Conservatorium zijn Offenbachiaanse opera Le capitaine Henriot uitgevoerd (door ons gefilmd) en we brengen hoogtepunten uit zijn beroemdste werk, Quentin Durward, vertolkt door bariton Joris Grouwels en soraan Pauline Lebbe. 401DutchOperas legde dit unieke document vast op film. Deze film is downloadbaar als 401Concerts Nr. 2.
Gevaert: Quentin Durward
Gevaert: Quentin Durward (1858)
Gevaerts Quentin Durward beleefde zijn gelukkige première aan de Parijse Opéra-Comique in 1858. Het werk verspreidde zich naar België, Zweden, Duitsland, Zwitserland en Nederland. De opera op libretto van Eugène Cormon & Michel Carré naar Walter Scott geldt als Gevaerts meesterwerk. De fragmenten opgenomen tijdens het concert van Joris Grouwels en Pauline Lebbe in Museum Vleeshuis, Antwerpen zijn een aanvulling op het beschikbare repertoire van de Opéra-Comique in die dagen. Downloadbaar via 401Concerts Nr. 2.
Armand Limnander van Nieuwenhove
De Vlaamse componist Armand Limnander Van Nieuwenhove veroverde Parijs in 1847 met zijn opéra-comique Les Monténégrins. Meyerbeer had respect voor hem, Auber kopiëerde hem, maar hij raakte desondanks compleet in vergetelheid. Recent voerde sopraan Pauline Lebbe een aria uit zijn opéra comique Les Maîtres-Chanteurs uit 1853 (na wagners werk omgedoopt in Maximilien à Francfort). 401DutchOperas legde dit unieke document vast op film.401Concerts Nr. 1: Nederlandse Opera Arias (1831-1952)
De video en audio downloads van het eerste 401DutchOperas concert met Nederlands/Vlaamse opera-aria's zijn klaar. Met sopraan Jolien De Gendt, tenor Denzil Delaere en pianist Pieter Dhoore. Met aria's en duetten uit opera's van Ten Cate, Brucken-Fock, Van Bree, Eckert, Lilien, Jan Rijken, Harry Mayer, De Pauw, Miry etc.Martijn Padding (1956)
De Nederlandse componist Martijn Padding (1956) presenteerde in juni 2014 zijn tweede opera Laika en werd destijds onze Componist van de Maand juni!
