Armand Limnander van Nieuwenhove: Le Maître-chanteur of Maximilien à Francfort

Libretto: Henri Trianon & Paul Leroy
World première: 17 oktober, 1853, L’Opéra
Herneming 1857 (l’Opéra), 1874 (Brussels), 1876 (Ghent)

•
Opname

2015, November 26, Koninklijke Opera Gent, Lully Hall.
‘Moi qui l'aimais d'amour si tendre’ (Act II, air Marguerite)
Pauline Lebbe (Marguerite), Joshi Hermans (piano)
•
2016, Januari 27, Museum Vleeshuis, Antwerpen.
‘Moi qui l'aimais d'amour si tendre’ (Act II, air Marguerite)
Pauline Lebbe (Marguerite), Jean d'Anvers (piano)

Download available 401Concerts Nr. 2

•
Korte Inhoud

 

401Concerts Nr. 2 (Audio) Download: € 7.99

401Concerts Nr. 2 (Video) Download: € 7.99

 

Aan de vooravond van de verkiezing van de nieuwe keizer, gaat in Frankfurt-am-Main Rodolphe, de zoon van de landgraaf, een gevaarlijke weddenschap aan. Hij zal zijn geliefde Marguerite, de eenvoudige dochter van Gunther de wapensmid, zover krijgen dat ze die nacht met hem trouwt in een kapel en ook het bed met hem deelt, terwijl hij de volgende morgen van zijn vader met een andere vrouw moet trouwen. De weddenschap wordt in een herberg op vraag van Rodolphe en enkele getuigen opgeschreven door een geheimzinnige meesterzanger, die in de stad op bezoek is. Rodolphe slaagt in zijn opzet, wint de weddenschap en brengt zo Marguerite te schande. Aan het begin van de tweede akte beschrijft Marguerite haar gevoelens en haar droeve lot aan haar vader in de aria ‘Moi qui l'aimais d'amour si tendre’. Rodolphe wordt zelf ook verscheurd door schaamte, zeker als zijn vader beslist dat Marguerite de stad uit moet worden gejaagd. Tegen de wil van zijn vader in wil Rodolphe overigens wel echt met haar trouwen. De meesterzanger brengt de oplossing: hij bekent dat hij de vorige avond het papier heeft ondertekend waarin staat dat Rodolphe met Marguerite zal trouwen en onthult gelijk ook zijn identiteit: hij is Maximiliaan, de nieuwe keizer, en hij beslist dat het huwelijk geldig is.

Download fragmenten uit Maximilien à Francfort

Voor ons downloadprogramma met Vlaamse Opera Aria's & Duetten 401Concerts Nr. 2 gebruikten wij de Antwerpse opname van 27 januari 2016 uit Museum Vleeshuis, door onszelf gemaakt in coproductie met de solisten, sopraan Pauline Lebbe en bariton Joris Grouwels. Daarin zitten uit Van Nieuwenhove's Le Maître-Chanteur ou Maximilien à Francfort liefst vier centrale stukken:

01 ‘Chant de l'armurier’ (Aria Maximilien) [J]
02 ‘Je n'avais pas trois ans’ (Marguerite) [P]   
03 ‘Si tu m'abandonais’ (Aria of Gunther) [J]
04  ‘Moi qui l'aimais’ (Aria of Marguerite) [P]

Verder fragmenten uit Jan Blockx' operas De herbergprinses en het centrale duet uit de tweede akte van De bruid der zee, alsmede aria's en duetten uit opera's van François-Auguste Gevaert, Armand Limnander van Nieuwenhove, Emiel Wambach en August De Boeck. Fragmenten hieruit zijn te zien in bovenstaande video trailer. Het complete concert is downloadbaar van onze Vlaamse Opera Arias & Duetten Concertpagina.

Bespreking

Armand Limnander van Nieuwenhove's Le Maître-chanteur of Maximilien à Francfort had voldoende succes bij de première aan l’Opéra van 17 oktober, 1853, om daar een revival te krijgen in 1856. Dat is precies het jaar waarin Wagners wereldberoemde Die Meistersinger von Nürnberg uitkwam, waarmee alle eerdere opera’s rondom meesterzangers op slag achterhaald waren. Vandaar dat Van Nieuwenhove het werk voor de Brusselse revival van 1876 een nieuwe titel gaf, Maximilien à Francfort. Het cliché van een Keizer in vermomming die het voorspelbare happy end uit de lucht laat vallen, was rond 1850 verder aan het einde van zijn spanningsboog geraakt, hetgeen de vergetelheid waaraan Maximilien à Francfort ten prooi viel mede verklaart. Van Nieuwenhove was beslist een getalenteerd vakman, maar bezat niet de genialiteit om onvergetelijke melodieën te componeren op het scharnierpunt in de operageschiedenis waarop Thomas, Offenbach en Planquette kort voor hun beste creaties stonden. Voor een eerlijke beschouwing van Van Nieuwenhove’s opera’s moet hij beoordeeld worden binnen een tijdsframe waarin La belle Hélène, Les contes d'Hoffman, Mignon en Carmen nog niet waren gecomponeerd. Hij sluit veeleer aan bij Auber, Adam en Massé. Maximilien à Francfort is een werk waarin Van Nieuwenhove technisch wellicht verder is dan in Les Monténégrins, uit 1847, maar dat werk kon destijds nog verrassen. Amper vijf jaar later was het tij gekeerd. Thomas had toen Le songe d’une nuit d’été (1850) al gecomponeerd, Adam Si j’étais Roi (1852) en Massé Les noces de Jeannette (februari 1853). Toch is Van Nieuwenhove een belangrijke figuur in de Vlaamse muziekgeschiedenis, al was het maar omdat hij met Grisar (L’Eau merveilleuse, 1839) een van de allereerste Vlaamse operacomponisten was die succes hadden in Parijs. Van Nieuwenhove inspireerde Auber tot het zoemkoor in Haydée, dat volgde op Van Nieuwenhove's introductie van dit effect in Parijs met zijn 'Hymne à l'harmonie' uit 1845. Meyerbeer en Berlioz hadden respect voor hem en zijn opera's verdienen zeker verdere studie. Het valt te hopen dat meer hoogtepunten daaruit via live opnamen kunnen worden ontsloten, zoals Marguerite’s aria ‘Moi qui l'aimais d'amour si tendre’ uit Maximilien à Francfort die wij hier presenteren. Deze werd gemaakt tijdens het slotconcert van het Vlaamse Muzieksymposium van 26 november 2015, in de Lully-zaal van de Gentse Opera. Sopraan is Pauline Lebbe, pianist Joshi Hermans.

Tekst: René Seghers
Synopsis:RS/Annelies Focquaert (Studiecentrum voor Vlaamse Muziek)