CAROLINE ANSINK: POLEN IN PLAN ZUID (2015)

‘Deze productie met bescheiden pretenties heeft grote kwaliteiten. De muziek is prachtig…licht en melodieus…. Het toneelbeeld is uiterst eenvoudig en effectief…’ (Max Arian in ‘de Theaterkrant’, die de voorstelling met vijf sterren beloonde.)

Caroline Ansinks opera Polen in Plan Zuid (libretto van Olaf Mulder) beleefde zijn wereldpremière op 19 april 2015 in de Liberaal Joodse Gemeente te Amsterdam. Daarna volgden nog uitverkochte voorstellingen in het Amsterdamse Stadsarchief en het Vakbondsmuseum en verder in Enschede en Zwolle, met als laatste, in het kader van de stichting ’Theater Na De Dam’, op 4 mei een uitverkochte voorstelling in theater De Nieuwe Regentes in Den Haag. 401NederlandseOperas filmde de wereldpremière, waarvan hier fragmenten te zien zijn.

Synopsis

Daniel een jochie van zes, ondergaat de cultuurschok van Brabants katholiek jongetje, dat hij dacht te zijn, tot Joodse jongen, die hij plotseling moet zijn, als hij in 1945 teruggehaald wordt van zijn onderduikadres, waar hij vanaf zijn derde jaar verbleef. Hij herkent zijn eigen moeder niet meer. Zij en haar familieleden, die de oorlog ternauwernood hebben overleefd, zijn niet goed bij machte om hem helpen met zijn ontreddering. Hij dreigt te verzinken in verbittering jegens zijn familieleden, die het moeilijk valt om hun joodse identiteit op een positieve manier op hem over te dragen.

De verstikkende zorg van zijn angstige moeder mondt uit in een knetterende ruzie. Als student worstelt hij zich los van zijn milieu, maar hij krijgt te maken met bedekt en openlijk antisemitisme. Hij vraagt zich af waardoor hij zo’n wantrouwende levenshouding heeft gekregen. Hij probeert aan zich zelf en de situatie te ontsnappen, door naar Israel te gaan, maar ook daar voelt zich niet thuis.

Als hij uit Israel terugkomt overlijdt zijn moeder. Zijn familieleden monopoliseren de rouw met hun dwingende rituelen, zodat hij niet aan zijn verdriet toekomt. Zinkt hij weg in zijn onbehagen met het leven bezwijkend onder de last van zijn verleden? Een meisje met een raadselachtige functie, komt steeds op zijn pad. Ze plaagt hem, daagt hem uit en schopt tegen hem aan. Daardoor geeft zij hem, woordeloos, de boodschap dat hij op eigen kracht het leven aan kan. Ze maakt een eind aan zijn somber gefilosofeer en houdt hem broodnuchter voor: ‘De enige zin van het leven is…: zin in leven!’

Pas dan kan hij met een frisse blik op zijn verleden terug kijken. Zijn moeder doemt nog één keer op voor zijn geestesoog en neemt dan op waardige wijze afscheid van hem.

De opera is een klein epos over menselijke veerkracht, die ons behoeden kan voor wegzinken in de verlammende herinnering van een pijnlijk verleden.

•
Internationale belangstelling voor Polen in Plan Zuid

Na belangstelling uit het buitenland wordt er gewerkt aan een vertaling in het Engels.

De productie staat open voor herneming elders in Nederland. Verzoeken daartoe kunnen besproken worden met Julia Bronkhorst, E-mail: This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it

De productie vergt geen toneeltechniek en kan overal gespeeld waar voldoende ruimte is voor het instrumentaal ensemble en voor een speelvlak van minimaal 5 x 6 meter.

Het educatief programma kan indien gewenst ook weer geboden worden.